Hoe zie ik mezelf als lezer?
a. Welk literair competentieniveau denk ik te hebben?
3-4 op de schaal van Theo Witte
Ik ben geen erg fervente lezer. Als ik echter lees, lees ik het liefst een boek met een zekere ‘gelaagdheid’, niet louter een verhaal zonder meer, die over een maatschappelijk relevant of actueel thema gaat en daar ook een duidelijke visie op heeft. Ik steek graag iets op van een verhaal. Ik zit er ook niet mee in om mij in te spannen voor een iets complexere taal, al moet ze wel begrijpbaar blijven. Een boek lezen is voor mij in de eerste plaats een vorm van ontspanning; een ontspanningsvorm die aanzet tot nadenken en ‘puzzelen’ welliswaar. Zo las ik onlangs nog het alom bekende De Da Vinci Code van Dan Brown, die mij als lezer perfect weerspiegeld. Dan Brown hanteert in dit boek een begrijpbare taal en vertelt een verstaanbaar verhaal, doorweven met wetenschappelijke theorieën rond het al dan niet kloppen van wat de Bijbel zegt. Hierdoor word je als lezer ook aangezet tot het nadenken over die theorieën. Ook Schindlers Lijst is daarvan een voorbeeld, een boek waarin empathie met de personages van groot belang is en de lezer verondersteld wordt toch enige voorkennis te hebben van de Tweede Wereldoorlog. Naast die boeken die een zekere inspanning vergen, lees ik ook boeken met een nog aanwezige gelaagdheid maar dan op een iets lichter niveau. De Facebookmoorden van Bart Debbaut bijvoorbeeld, vertelt het verhaal van een moordenaar die zijn moorden aankondigt op Facebook. De lezer kan daardoor zijn mening omtrent sociale media herzien of vormen. De personages zijn hier echter veel vlakker dan in de twee voorgaande boeken. Ook Ik ontsnapte uit Auschwitz van Rudolf Vrba zet aan het denken over de wanpraktijken van de nazi’s in Wereldoorlog II. Het thema is hier echter, net zoals in het voorgaande boek, erg eenduidig en de personages zijn er afgelijnd. Het zijn boeken zoals in de twee eerste voorbeelden waardoor ik mezelf competentieniveau vier toeschrijf, en boeken zoals in de twee laatsten waardoor ik mezelf dan weer op niveau drie vind zitten. Meestal lees ik boeken van die niveaus of daar iets tussenin. Vandaar dus mijn keuze.
b. Welke vind ik de belangrijkste functies van jeugdliteratuur?
Als toekomstig leraar vind ik het echter belangrijk dat mijn leerlingen naast de ontspannende en informatieve functie, ook effecten ondervinden van de formele en pedagogische functies van het lezen. Lezen zorgt voor een betere taalverwering en dat is naar later toe (denk aan het opstellen van een sollicitatiebrief, het geven van een voordracht...) altijd een postief ding. Ook kan lezen rond een bepaalde thematiek leerlingen anders doen kijken naar de wereld rondom zich, maar ook daarbuiten. De wereld door verschillende brillen kunnen bekijken is een echte must als welgevormde volwassene.
c. Hoe zie ik mijn huidige literaire leesgedrag?
Ik pak niet zo vaak een boek vast, maar eens ik dat doe na het vinden van het juiste boek, kan ik me er echt in verliezen. Het lijkt me normaal dat men leest wat aansluit bij zijn of haar interesses. Het is echter gek dat er heel wat boeken te vinden zijn die aan mijn interesses voldoen en dat ik toch niet al te vaak lees. Het lijkt mij daarom dus geen slecht idee om meer op zoek te gaan naar voor mij ‘leesbaar’ materiaal, mezelf af en toe eens uit mijn comfortzone te trekken en dusdanig iets te lezen dat me op het eerste zicht totaal niet zou aanspreken. Ik denk dat het belangrijk is om open minded te zijn op vlak van literatuurbeleving. Waarom kies ik nu net enkel datgene dat mij interesseert (namelijk wetenschap en waargebeurde verhalen) en trek ik mezelf amper uit mijn comfortzone? Ik vermoed dat de basis daarvan in mijn eerste jaren van het secundair onderwijs ligt, waar ik erg vaak en veel moest lezen over onderwerpen die mij totaal niet interesseerden. Langzamerhand kreeg ik daardoor een negatief gevoel bij het lezen. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik in de toekomst minder de neiging had om een boek te lezen om het worstelen door bladzijden te vermijden zoals dat al die keren voorheen het geval was.